Phương pháp giáo dục Montessori là một phương pháp sư phạm giáo dục trẻ em dựa trên nghiên cứu và kinh nghiệm của bác sĩ người Ý và nhà giáo dục Maria Montessori (1870-1952). Đây là một phương pháp giáo dục đặc biệt dựa trên học tập cảm giác. Năm 1907, cô bắt đầu sự giáo dục của mình như một nhà giáo dục khi cô được mời đến tổ chức một ngôi trường trong khu tái định cư của San Lorenzo, Italy. Trong thời gian này, cô quan sát thấy rằng trẻ em hoàn toàn bị thu hút bởi các vật dụng và vật liệu được thiết kế để hỗ trợ nhận thức giác quan. Tiến sĩ Montessori tiếp tục phát triển hỗ trợ giảng dạy chuyên cho trẻ em trong môi trường thích hợp và tôn trọng các đặc tính riêng của từng trẻ
Phương pháp giáo dục Montessori chấp nhận đặc tính của mỗi đứa trẻ và cho phép chúng được phát triển theo khả năng và thời gian của riêng mình. Do đó, việc tổ chức các lớp mô hình Montessori phải tôn trọng tính riêng biệt của từng trẻ và chúng phải phù hợp với các lớp học và bài học
Phương pháp giáo dục Montessori được coi là phương pháp tiên tiến, khoa học và đầy đủ nhất trên thế giới hiện nay. Ở Việt Nam ngày càng nhiều phụ huynh quan tâm, và tìm hiểu phương pháp này.
1. Phương Pháp Giáo Dục Montessori – Sức Thẩm Thấu Của Tâm Hồn
Phương Pháp giáo dục Montessori – Sức thẩm thấu của tâm hồn mở ra nền tảng của phương pháp giáo dục Montessori nổi tiếng thế giới, đang được áp dụng tại hơn 5.000 trường học ở Hoa Kỳ, Ấn Độ, Nhật Bản và Thụy Điển. Tạo ra “cuộc cách mạng giáo dục” trên thế giới. Cuốn sách được viết bởi Tiến sĩ Maria Montessori dựa trên kết quả quan sát chi tiết và đánh giá chuyên sâu các hiện tượng giáo dục mang tính quyết định trong cuộc sống của trẻ em từ 0 – 6 tuổi. Trong đó khẳng định : Trẻ có khả năng tự học hoặc nói cách khác là “tâm hồn trẻ” có khả năng “tự thấm” kiến thức, cảm xúc … Do đó không cần dạy trẻ, trẻ hoàn toàn có thể “tự dạy” chính mình.
Một cuốn sách nên được đọc cẩn thận cho từng từ, bởi vì “quan điểm” tác giả đặt ra có vẻ hiệu quả hơn trong thực tế, ngay cả hiệu quả của nó vượt xa sự mong đợi của chính tác giả.
2. Phương Pháp Giáo Dục Montessori – Phát Hiện Mới Về Trẻ Thơ
Quan sát và nghiên cứu của Tiến sĩ Maria Montessori cho thấy rằng trẻ 0-6 tuổi luôn luôn khao khát “cảm nhận” thế giới, khám phá xung quanh, thậm chí đôi khi chỉ muốn được “một mình với thế giới.” Một loạt các nghiên cứu đã dẫn đến kết luận rằng nếu trẻ em được tự do lựa chọn và làm việc trong một môi trường chuẩn bị tốt phù hợp với tiềm năng phát triển và giai đoạn của chúng, chúng sẽ phát huy hết tiềm năng của mình. Như vậy, trong cuốn sách này, Maria Montessori chia sẻ “cách bày trận” để trẻ em có thể tự do học đọc, viết, phát triển kỹ năng … hiệu quả nhất.
12 cuốn sách phương pháp giáo dục Montessori
Nhận định
Tinh thần giáo dục của phương pháp giáo dục Montessori là trẻ em được tự do phát triển tốt nhất. Đây thực sự là một cuốn sách hữu ích.
(E.G Holmes, giáo sư Đại học Harvard)
Nếu tôi nói đây là cuốn sách kinh điển nhất (trừ Kinh Thánh) thì hơi phóng đại. Tuy nhiên, nếu tôi chọn một cuốn sách mang lại hạnh phúc cho nhân loại, tôi sẽ không ngại chọn cuốn sách này.
(Claude A. Claremont, Hiệu trưởng Viện Giảng dạy tiếng Anh Montessori)
3. Phương Pháp Giáo Dục Montessori – Thời Kỳ Nhạy Cảm Của Trẻ
Từ lúc vừa mới chào đời cho đến khi biết đi, nói, viết….. tất cả bắt đầu bằng số 0. Trẻ em đã làm thế nào để hoàn thành “nhiệm vụ bất khả thi” này, để thích ứng với thế giới này ?
Montessori từng nói, “Những đứa trẻ trải qua một giai đoạn nhạy cảm đang nhận” lệnh “từ một mệnh lệnh kỳ diệu trong vô thức, ngay cả những linh hồn nhỏ bé của chúng cũng nhận được sự động viên.” Trong quá trình từ 0 ~ 6 tuổi, đứa trẻ bị chi phối bởi cuộc sống bên trong, ở giai đoạn nào đó sẽ chú ý đến những đặc điểm của mọi thứ trong một môi trường nào đó, và lặp đi lặp lại nhiều lần quá trình thực tiễn. Sau khi thuận lợi vượt qua giai đoạn nhạy cảm, trí tuệ của chúng được nâng lên một tầm cao mới
12 cuốn sách phương pháp giáo dục Montessori
Giai đoạn nhạy cảm không chỉ là một giai đoạn quan trọng cho việc học tập của trẻ , mà còn ảnh hưởng đến sự phát triển tinh thần và cá tính của chúng. Do đó, phụ huynh nên tôn trọng các hành động mà tự nhiên cung cấp cho trẻ , và đưa ra những định hướng để trẻ không bỏ lỡ cơ hội này
4. Phương Pháp Giáo Dục Montessori dành cho trẻ từ 0-6 tuổi
Phương pháp giáo dục Montessori được coi là phương pháp giáo dục tiên tiến, khoa học và đầy đủ nhất trên thế giới. Phương pháp này được đặt theo tên của bác sĩ Montessori, nhà giáo dục, nữ bác sĩ Ý, người đã sáng tạo ra nó. Thông qua quan sát và nghiên cứu hoạt động của trẻ em, Montessori phát hiện ra rằng trí tuệ con người không được định hình từ thời điểm mới sinh, ngược lại nó liên tục được cải thiện và hoàn thiện khi được phát huy cảm quan tối đa. Ngoài ra, trẻ em từ 0 đến 6 tuổi có thể nhận thức được “tiếp thu có chọn lọc”, giai đoạn này nên cho phép quá trình học tập của trẻ diễn ra tự nhiên, người lớn tránh áp đặt trẻ
Vì sự phát triển tự nhiên của trẻ, Tiến sĩ Montessori đã thiết kế nhiều công cụ đẹp và hữu ích tạo ra một môi trường học tập thân thiện giúp trẻ tự do khám phá, sáng tạo và tận hưởng. Nó giúp xây dựng sự tự tin, tập trung, quan sát, sáng tạo và kỹ năng giao tiếp, tạo nền tảng cho sự phát triển của trẻ.
12 cuốn sách phương pháp giáo dục Montessori
Tiến sĩ Montessori được nhìn nhận là có tầm nhìn xa và hiểu biết rộng rãi, vì thế lý tưởng giáo dục của bà qua bao nhiêu thế kỷ, vẫn đứng vững và bền bĩ, ngày càng thu hút nhiều sự chú ý. Đồng thời, phương pháp này liên tục được phát triển và hoàn thiện về mặt lý thuyết, giáo cụ cũng ngày càng phong phú và hiệu quả, vì vậy nó rất dễ hiểu tại sao nó được các bậc phụ huynh trên khắp thế giới tin tưởng lựa chọn, áp dụng, giúp ích cho hàng chục ngàn trẻ em trên toàn cầu.
Hiện nay, phương pháp giáo dục Montessori là rất phổ biến, và có một loạt các trường sử dụng phương pháp “Montessori” được mở ra. Nhưng còn về giáo dục Montessori thì sao? Rất ít người thực sự hiểu nó, vì vậy có rất nhiều hiểu lầm xảy ra.
Để giúp phụ huynh và giáo viên hiểu đúng Montessori và sử dụng hiệu quả nó trong việc dạy trẻ em, cuốn sách này sẽ giới thiệu đầy đủ quá trình phát triển và hoạt động thích hợp trong các điều kiện cảm xúc. , giao tiếp, vận động và trí tuệ của trẻ em từ 0 đến 6 tuổi. Nó giúp phụ huynh hiểu được sự phát triển tự nhiên của con cái họ, tạo ra một môi trường Montessori sống động và năng động ở nhà, sử dụng vật liệu hàng ngày để tạo ra các tài liệu giảng dạy Montessori đơn giản, Giúp cho trẻ có một khởi đầu tốt.
Tác giả của cuốn sách này đã đi đến Hoa Kỳ để nghiên cứu hệ thống giáo dục mầm non Montessori chuyên nghiệp, với hơn 10 năm kinh nghiệm trong giáo dục mầm non và ba năm kinh nghiệm làm mẹ. Các ví dụ trong cuốn sách được lấy trong thực tiễn giáo dục và qua lời tường thuật của một số trẻ em, phụ huynh và giáo viên. Việc biên soạn các hình ảnh minh họa sinh động và kết hợp giữa ngôn ngữ làm cho lý luận giáo dục trẻ em Montessori trở nên dễ đọc, dễ hiểu, dễ làm theo…một tài liệu tham khảo hữu ích cho những người làm giáo dục và các bậc phụ huynh
5. Phương Pháp Montessori – Cẩm Nang Nuôi Dạy Con
Cuốn sách giúp phụ huynh hiểu và nắm bắt một cách hiệu quả tinh thần thực sự của giáo dục Montessori. Từ đó, chọn phương pháp giáo dục thích hợp nhất cho con của bạn để trẻ có thể lớn lên với một tính cách vui vẻ, khỏe mạnh, độc lập và yêu thương.
Hiện nay, phương pháp giáo dục Montessori ngày càng trở nên phổ biến, đặc biệt là đối với các bậc cha mẹ có con ở độ tuổi mẫu giáo.
Tuy nhiên, giáo dục Montessori là như thế nào? Các yếu tố chính của giáo dục Montessori là gì? Làm thế nào để tạo ra môi trường Montessori tốt nhất cho trẻ em? … là những câu hỏi mà không ít phụ huynh, giáo viên và bất kỳ ai quan tâm đến việc giáo dục trẻ tự hỏi.
12 cuốn sách phương pháp giáo dục Montessori
Dựa trên các nguyên tắc giáo dục phức tạp của Montessori, tác giả của cuốn sách đã chỉnh lí một cách có hệ thống, chắt lọc những tinh hoa, cố gắng sử dụng những từ ngắn và dễ hiểu nhất.Những ví dụ cụ thể nhất, phương pháp hiệu quả nhất để chứng minh tính hiệu quả của phương pháp giáo dục Montessori, giúp phụ huynh hiểu và nắm được phương pháp giáo dục này trong thời gian ngắn nhất có thể.
Hy vọng cuốn sách sẽ mang lại lợi ích cho các bậc cha mẹ trẻ, để trẻ càng ngày càng được hưởng những điều tốt đẹp hơn.
6. Trẻ Thơ Trong Gia Đình – Tác giả Montessori
Trẻ Thơ Trong Gia Đình, được dịch từ The child in the family bởi Nhà giáo dục xuất sắc Maria Montessori (được dịch bởi Nancy Rockmore Cirillo và ABC Clio Ltd., phát hành năm 1989). Cuốn sách được dịch bởi hai dịch giả Trịnh Xuân Tuyết (Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn Thành phố Hồ Chí Minh) và Nghiêm Phương Mai (ngành Sinh học Phân tử tại Đại học Toronto) và Sư phạm Montessori. Đây là một tài liệu giới thiệu lý tưởng cho các chương trình đào tạo giáo viên tại Việt Nam cũng như cho các buổi hội thảo dành cho các bậc phụ huynh nặng lòng với giáo dục trẻ
12 cuốn sách phương pháp giáo dục Montessori
7. Bí Ẩn Tuổi Thơ – Tác giả Montessori
Bí Ẩn Tuổi Thơ được xuất bản lần đầu tiên vào năm 1938, giúp người đọc biết những bí mật có thể được quan sát bởi những người kiên nhẫn, khách quan, chu đáo và từ bi. Cuốn sách trình bày các nguyên tắc chính của triết lý Montessori. Phần đầu tiên của cuốn sách cung cấp bằng chứng khoa học và tâm lí cần thiết để đặt một đứa trẻ ở vị trí của một nguồn lực được khảo sát và kính trọng. Đối với một sinh linh chỉ được xem là một sự phóng to, Montessori yêu cầu chúng ta phải “tôn kính bậc thầy của sáng tạo”.
Hiện nay, chúng ta vẫn đang đấu tranh để tìm hiểu tất cả các sự kiện khoa học xung quanh trẻ sơ sinh. Nó thật đẹp, rất dễ thương, ngây thơ, mê hoặc đến mức chúng ta quên rằng đằng sau vẻ ngoài non nớt của nó là một sức mạnh nội tại tương tự như nền tảng của nguyên khối hay nền tảng của các nền văn minh vĩ đại.
Nội dung của cuốn sách được chia thành ba phần:
Phần I: Phôi thai tinh thần
Phần II: Giáo dục mới
Phần III: Trẻ em và xã hội\
8. Yêu thương và tự do – Tôn Thụy Thuyết
“Yêu thương và tự do” là cuốn sách kinh điển của các ghi chú và bài giảng về phương pháp giáo dục mầm non của Tôn Thụy Tuyết. Hàng ngàn, hàng nghìn bậc phụ huynh qua cuốn sách này đã thay đổi hoàn toàn, “linh hồn bị lung lay, xúc động”, sau đó học cách yêu đúng đắn, cách giáo dục chân chính. Hàng ngàn trẻ em thông qua cuốn sách này được phát triển lành mạnh, hạnh phúc, trở thành một lớp lớp người mới có trí lực dồi dào, tâm lý mạnh mẽ, có phẩm chất tự tôn, giàu sức sáng tạo.
Điều gì làm cho “Yêu thương và tự ” trở nên hấp dẫn ? Điều gì đã giúp “Yêu thương và tự do” mang lại nhiều thay đổi cho rất nhiều gia đình và trẻ em? Đó là nhờ nền tảng của phương pháp giáo dục Montessori nổi tiếng, kết hợp với nhiều năm kinh nghiệm thực tế của Tôn Thụy Tuyết trong lĩnh vực giáo dục mầm non và được đóng khung bởi tình yêu thương vô hạn đối với trẻ
12 cuốn sách phương pháp giáo dục Montessori
Tôn Thụy Tuyết dẫn người đọc đến lý thuyết của Maria Montessori, giải thích và chứng minh từ quan điểm của giáo dục, tâm lý học và kinh nghiệm thực tế; Bằng cách cho chúng ta thấy hậu quả của việc giáo dục sai lầm trong giáo dục trẻ đã gây ra, phương pháp chính xác nên là gì? Đồng thời, tác giả giải thích kỹ lưỡng phương pháp giáo dục dựa trên tình yêu, tự do, nguyên tắc và bình đẳng; Giải thích có bao nhiêu phụ huynh quan tâm đến việc làm thế nào để cho con cái mình tình yêu thương, bao gồm ba nguyên tắc nên được sử dụng trong gia đình, bảy nguyên tắc nên được sử dụng trong trường mẫu giáo. Từ đó, để cha mẹ có thể cho con cái mình nhiều tình yêu thương hơn, để con trẻ tự lập, có kỷ luật , phát triển tinh thần và tâm lý, phát triển nhân cách đạo đức.
Bản chất của cuốn sách là sự thật đơn giản to lớn:
Yêu con, hãy để con được tự lập. Yêu con, hãy để con có được sự tự tôn. Yêu con, hãy cho con đầy ắp tinh thần khám phá thế giới này. Nếu bạn yêu con, hãy để cho con được phát triển theo yêu cầu cuộc sống của chính bản thân chúng
9. Dạy Con Trước Tuổi Lên 3 – Tác giả: Montessori
Với những thí nghiệm thu được từ “Ngôi nhà trẻ”, Maria Montessori đã giới thiệu một loạt các quy luật liên quan đến sự phát triển và giáo dục của trẻ nhỏ:
1. Giai đoạn phôi thai: Trẻ sơ sinh cần hình thành năng lượng hoạt động của phôi thai tâm lý bằng cách liên tục hấp thu kích thích từ thế giới bên ngoài, phôi thai tâm lý là đặc trưng của loài người.
2. Giai đoạn nhạy cảm: Trẻ em ở giai đoạn này đầy sức sống và phấn khích trước mọi thứ, chúng học ngay lập tức và được tiếp thu ngay lập tức.
3. Quá trình phát triển: Giai đoạn đầu (0 – 6 tuổi) là giai đoạn hình thành chức năng tâm lý của trẻ, trước 3 tuổi trẻ không ý thức được, chúng chỉ có thể hấp thụ bên ngoài vô thức, giai đoạn này là được gọi là “giai đoạn phôi thai tâm lý”, giai đoạn thứ hai (6-12 tuổi), sự phát triển tâm lý của trẻ dần dần ổn định; Giai đoạn thứ ba (12 – 18 tuổi), linh hồn và cơ thể của đứa trẻ trải qua những thay đổi lớn, suy nghĩ dần dần “trưởng thành”.
4. Trẻ phát triển từ “công việc”: Hoạt động mà Montessori cung cấp cho trẻ em tiếp cận các công cụ giảng dạy được gọi là “công việc” và các hoạt động mà trẻ chơi với các trò chơi trong cuộc sống hàng ngày là “vui chơi”. Cô nói rằng sự phát triển của tâm trí và cơ thể của đứa trẻ hoàn toàn dựa trên “công việc”, mà không phải là “vui chơi”. Cô cũng chỉ ra rằng niềm vui chỉ khiến trẻ em có ảo tưởng không gần với thực tế, không thể tạo ra sự nghiêm túc, thành thực, chuẩn xác, có trách nhiệm và thói quen kỷ luật của trẻ , tuy nhiên ” công việc” lại có thể làm được
12 cuốn sách phương pháp giáo dục Montessori
Thực tế là phương pháp giáo dục Montessori có thể ảnh hưởng đến một số lượng lớn các bậc phụ huynh và giáo viên mầm non trên toàn thế giới không chỉ vì từng xác lập nên “Ngôi nhà trẻ” , nhưng quan trọng nhất, cô ấy tóm tắt và rút ra những tinh hoa từ suy nghĩ của các nhà giáo dụcchủ nghĩa tự nhiên như Theodore Rousseau, JH Pestalozzi, FWA Froebel.
10. Sổ Tay Giáo Dục Trẻ Em – Tác giả: Montessori
Sổ Tay Giáo Dục Trẻ Em này được dịch từ tiếng Trung sang tiếng Việt (ban đầu bằng tiếng Anh). Đây là một loại tài liệu hướng dẫn hoạt động được viết bởi Montessori trong suốt thời gian ở Vương quốc Anh để đáp ứng nhu cầu của đông đảo các bậc phụ huynh và giáo viên hâm mộ phương pháp giáo dục của cô. Cuốn sách giới thiệu cho người đọc các công cụ và cách chúng được sử dụng trong mô hình giáo dục cho trẻ tại nhà, cách tạo ra một môi trường cho trẻ tự học. Đây là một cuốn sổ tay không thể thiếu cho các bậc cha mẹ và các nhà giáo dục.
12 cuốn sách phương pháp giáo dục Montessori
11. Phương pháp Montessori ngày nay – Tác giả: Paula Polk Lillard
Sự thành công của triết lý Montessori dựa trên sự hiểu biết rằng giáo dục trẻ phải được xem xét kỹ lưỡng ngay từ đầu. Các mục tiêu và phương pháp giáo dục ở mỗi độ tuổi phải hài hòa và mạch lạc, từ sơ sinh đến khi trưởng thành.
Cuốn sách cũng trình bày Montessori như một phương pháp giáo dục nhất quán đi cùng với sự phát triển của trẻ em từ giai đoạn này sang giai đoạn khác, với quan điểm rằng giai đoạn sau đó phải kế thừa giai đoạn trước đó. Mục tiêu của giáo dục ở mỗi độ tuổi là hỗ trợ sự phát triển liên tục này ở mọi trẻ em.
12 cuốn sách phương pháp giáo dục Montessori
12. Khám Phá Trẻ Thơ – Tác giả Maria Montessori
Có một phần linh hồn của đứa trẻ mà luôn luôn ẩn nhưng phải được biết đến. Với tinh thần hy sinh và nhiệt tình, chúng ta phải tìm những kẻ du hành đến vùng đất xa lạ, xẻ núi dời non để tìm kiếm mỏ vàng ẩn. Đó là những gì người lớn phải làm, nếu bạn muốn tìm ra yếu tố chưa được biết đến, ẩn sâu trong tâm hồn của trẻ thơ. Đó là một công việc lao động mà mọi người phải chia sẻ,gánh vai, bất kể quốc gia, chủng tộc hay địa vị xã hội, bởi vì mục đích của nó là cung cấp một yếu tố thiết yếu cho sự tiến bộ đạo đức của nhân loại
